16 februari 2023
Het totale woningtekort zal in 2025 zijn opgelopen tot ongeveer 400.000 woningen, blijkt uit onderzoek van adviesbureau Capital Value. Dat komt door het dalende aantal bouwvergunningen en mogelijk uitstel van veel bouwprojecten.
Het woningtekort neemt in 2023 toe van 279.000 ruim 325.000 woningen. Dat is een stijging van 16% ten opzichte van 2022. Doordat de bouw van zo’n 40.000 woningen in 2023 en 2024 mogelijk wordt uitgesteld en het aantal verleende bouwvergunningen afneemt, zal het tekort in 2025 nog verder zijn toegenomen, tot ongeveer 400.000 woningen.
Dat blijkt uit onderzoek van Capital Value in samenwerking met ABF Research. Het goede nieuws is dat er meer plannen zijn en dat institutionele beleggers en woningcorporaties nog steeds voldoende kapitaal hebben om jaarlijks 30.000 betaalbare huurwoningen te realiseren. Zonder stimulerende maatregelen zal echter een deel van deze woningen niet kunnen worden gerealiseerd, omdat steeds meer projecten financieel onhaalbaar zijn.
Tekst gaat verder onder grafiek
Het tekort aan woningen loopt vooral op door de groei van de bevolking en het aantal huishoudens. De grootste tekorten zijn te vinden in de grote steden, waaronder in de regio’s Groot-Amsterdam (6,5%, circa 45.000 woningen), Delft en Westland (7,2%, circa 7.650 woningen) en de Agglomeratie ‘s-Gravenhage (5,6%, circa 23.540 woningen). Ook in Rotterdam en Utrecht stijgt het tekort in 2023 verder, naar respectievelijk 30.540 en 30.000 woningen.
Begin 2022 waren er 8.138.000 huishoudens. Vanwege de komst van Oekraïense vluchtelingen steeg het aantal huishoudens in 2022 aanzienlijk, met 150.000. De gemiddelde groei bedraagt ongeveer 63.200 huishoudens per jaar. Tot 2032 stijgt het aantal 75-plussers naar verwachting met 31% tot (van 1.161.000 tot 1.519.000 huishoudens in 2032).
Het Rijk heeft het doel gesteld om het woningtekort terug te brengen tot 2% in 2035 of eerder en de komende periode jaarlijks 100.000 nieuwe woningen te bouwen. In 2022 werd een recordaantal woningen opgeleverd, maar ook een sterke terugval geconstateerd in het aantal afgegeven bouwvergunningen. Volgens schattingen van Capital Value zal het aantal vergunningen in 2022 waarschijnlijk uitkomen op 62.000, terwijl dit in 2021 nog 75.800 was. Capital Value verwacht dat, als er geen stimulerende maatregelen worden getroffen, het aantal vergunningen in 2023 en 2024 terug zal vallen tot 50.000.
Steeds meer ontwikkelaars stellen bouwplannen bovendien uit als gevolg van de terugval van de vraag naar koopwoningen. Ook zijn steeds meer nieuwbouwplannen voor huurwoningen financieel niet meer haalbaar. Uit onderzoek van Capital Value blijkt dat de bouw van mogelijk circa 40.000 woningen wordt uitgesteld, waarvan circa 27.200 woningen in de vijf grootste steden. Voor een groot deel van deze projecten zijn reeds vergunningen verstrekt of loopt de procedure.
Capital Value stelt dat de overheid snel stimulerende maatregelen moet nemen om het tekort terug te dringen. “Bij alle marktpartijen bestaat de wil om meer te investeren in nieuwbouw”, zegt algemeen directeur Marijn Snijders. “In de praktijk blijkt dat beleggers projecten niet meer doorgerekend krijgen. Stimulerende maatregelen zijn daarom hard nodig om de nieuwbouwproductie op gang te houden.” Capital Value pleitte al eerder voor een BTW-verlaging of het herinvoeren van de zogeheten ‘Van der Laan-subsidie’ uit 2009. Gemeenten konden toen subsidie aanvragen om bouwprojecten die door de economische crisis stil vielen of niet konden starten, voort te zetten.
“We moeten alles op alles zetten om een bouwinfarct te voorkomen met als gevolg dat de huurmarkt krimpt, juist nu er ook bouwplannen zijn en er nog steeds geld is om te investeren in betaalbare huurwoningen”, zegt Snijders.
Bron: Capital Value