07 oktober 2023
In gebieden met bodemdaling kunnen bouwwerkzaamheden een probleem gaan vormen. Door het uitdiepen van het kanaal bij Almelo-De Haandrik verzakten honderden woningen, maar dit kan vaker gebeuren.
De overheid moet er meer rekening mee gaan houden dat in gebieden met bodemdaling schade aan huizen kan ontstaan. Zeker als overheden daar werkzaamheden uitvoeren zoals aanleg van wegen, riolering of ondertunneling. Werkzaamheden vormen een ‘trigger’ voor verdere bodemdaling met schade tot gevolg. Dit zei politica Mona Keijzer vorige week bij de presentatie van het rapport over het ‘kanaaldrama’ Almelo-De Haandrik in Overijssel.
Keijzer bemiddelde in een conflict tussen bewoners van huizen langs het kanaal en de provincie Overijssel. Toen de provincie besloot vanaf 2011 het kanaal uit te diepen en te verbreden, zagen omwonenden hun woningen steeds verder verzakken en scheuren. Huizen moesten worden gestut en een aantal huizen raakte zelfs onbewoonbaar. Uit verschillende onderzoeken bleek dat dit het gevolg was van de werkzaamheden aan het kanaal.
Eerst legde de provincie de onderzoeken naast zich neer. Daarna ontstond gesteggel over een schaderegeling. Mona Keijzer, die uiteindelijk als bemiddelaar werd ingevlogen, sprak met alle betrokken partijen. Ze kwam vorige week tot de conclusie dat de provincie snel met schadevergoedingen over de brug moet komen. Maar ook waarschuwde de huidige BBB-politica dat in meer gebieden problemen met woningen gaan ontstaan door bodemdaling.
Vooral in veen- en kleigebieden gaat dat hard; daar kan de grond de komende jaren wel een halve meter dalen. Bouwwerkzaamheden kunnen dit verder versnellen. Maar tegelijkertijd moet dit er niet toe leiden dat er geen werkzaamheden meer worden uitgevoerd, vindt Keijzer. Ze adviseert overheden samen te werken en rekening te houden met elkaars plannen om woningschade tegen te gaan. Daarnaast moet de overheid ruimhartig zijn met vergoedingen aan woningbezitters die schade lijden.
Ook in oudere binnensteden geeft bodemdaling steeds grotere problemen bij woningen. Dat vertelde Geert Roovers, lector Bodem en Ondergrond bij hogeschool Saxion bij Radio 1. In veel oudere huizen ontstaat door bodemdaling wateroverlast. Omdat de bodem in sommige gebieden inklinkt, komt het grondwater hoger te staan.
In Gouda bijvoorbeeld is sprake van 1 centimeter bodemdaling per jaar. Bewoners van de historische binnenstad zien daardoor dat de wateroverlast toeneemt. De bebouwing drukt namelijk zwaar op de ondergrond waardoor het water hoger komt te staan en soms de huizen binnenloopt. Ook trekt vocht op langs muren, vertelde een bewoner in het radioprogramma.
Intussen wordt het waterpeil steeds verlaagd om wateroverlast tegen te gaan. Dat is een korte-termijnoplossing, stelde Roovers. Tot ongeveer 20230 zal dat nog verlichting geven, maar uiteindelijk leidt dit tot nog verdere bodemdaling met nog meer woningverzakkingen tot gevolg.
Mensen die verstand hebben van bodemdaling zijn schaars, gaf de lector aan. Een nieuwe opleiding Bodemdaling van Saxion en Campus Gouda moet tot oplossingen leiden. De opleiding is bedoeld om mensen die bij gemeenten, adviesbureaus of als aannemer werken. Roovers: “Daar is nog te weinig kennis. Bodemdaling komt pas de laatste jaren meer onder de aandacht.”
Bron: Cobouw - RTV Oost - Radio 1 - VastgoedActueel