Gemeenten mogen nieuwbouw tot €355.000 toewijzen aan speciale groepen

18 juli 2023

Gemeenten krijgen de ruimte om de helft van de woningen tot € 355.000 aan specifieke mensen toe te wijzen. Dat heeft de Tweede Kamer op 27 juni besloten. Het plan gaat echter niet gelden voor bestaande woningen.

Dit bericht is geüpdatet op 27 juni.

De Tweede Kamer heeft het wetsvoorstel hierover van minister Hugo de Jonge aangenomen, meldt de NOS. Daarmee moeten mensen geholpen worden die moeite hebben om een betaalbaar huis te vinden in de (eigen) gemeente. Het gaat niet alleen om starters of ouderen die naar een kleiner huis willen, maar ook om beroepsgroepen die nodig zijn in de gemeente.

Steeds onwaarschijnlijker

Het voorstel van De Jonge om de wet ook te laten gelden voor bestaande koopwoningen die € 355.000 of minder kosten en waarvoor de koper een Nationale Hypotheek Garantie kan krijgen, heeft het niet gehaald. Dat werd ook steeds onwaarschijnlijker, toen ook de PVV – die aanvankelijk voorstander was van De Jonges aanpassing van de Huisvestingswet – van gedachten veranderde, aldus de Volkskrant.

“De PVV is er tegen dat gemeenten bepalen aan wie je je huis mag verkopen. Daarom steunen we het VVD-amendement om de Huisvestingswet van De Jonge NIET te laten gelden voor alle bestaande woningen, maar alleen voor nog te bouwen woningen”, verklaarde PVV-Kamerlid Alexander Kops.

JA21, de Groep Van Haga en regeringspartijen VVD en D66 verzetten zich vorige week al fel tegen de plannen van De Jonge. Regeringspartijen VVD en D66 vinden het te ver gaan dat de plannen ook voor bestaande woningen moeten gaan gelden. Nu de PVV heeft aangekondigd het voorstel ook niet te steunen, is een meerderheid in de Tweede Kamer sowieso niet meer haalbaar.

Minister Hugo de Jonge voor Volkshuisvesting kondigde het plan vorig jaar aan. Daarin staat dat gemeenten de helft van alle koop- en huurwoningen moeten kunnen gunnen aan eigen inwoners of mensen met een cruciaal beroep, zoals leraren en verpleegkundigen.

Ook staat in het wetsvoorstel dat gemeenten voorrang kunnen geven aan mensen met een cruciaal beroep, zoals leraren en verpleegkundigen. Voorafgaand aan het debat over het plan in de Tweede Kamer dreigen D66 en VVD tegen het plan te stemmen.

Lager bod

“Je hebt dan een koopwoning – waar je hard voor hebt gewerkt – en dan bepaalt een wethouder aan wie je die mag verkopen”, schetst D66-Kamerlid Faissal Boulakjar tegen de NOS. “Dat is gewoon niet goed. Het gaat om keuzevrijheid van mensen.”

VVD-Kamerlid Peter de Groot denkt dat het plan ook invloed kan hebben op de waarde van een huis, omdat het aantal potentiële kopers afneemt. “Mensen gaan dan misschien wel een lager bod uitbrengen. Dat gaat echt veel te ver.”

Alleen nieuwbouw

De Groot laat weten alleen in te stemmen met De Jonges voorstel als het ook voor bestaande woningen gaat gelden. “Als het niet lukt om de koopwoningen eruit te halen, stemmen wij tegen.” Boulakjar laat nog in het midden wat D66 doet.

Het gaat de twee partijen alleen om bestaande koopwoningen. D66 en VVD hebben geen bezwaar tegen het toewijzen van nieuwbouwkoopwoningen, wat ook in het kabinetsvoorstel staat.

‘Lokalo’ weggedrukt

De twee andere coalitiepartijen ChristenUnie en CDA zijn voorstander van het voorstel zoals De Jonge het heeft ingediend, ook wat betreft het toewijzen van bestaande koopwoningen. CU-Kamerlid Pieter Grinwis noemt het amendement van VVD en D66 een “typisch staaltje liberaal individualisme”.

“Het gaat over het vormen van een gemeenschap”, zegt Grinwis. “Gemeenten moeten woningen kunnen toewijzen aan jongeren die er willen blijven wonen, zegt hij. “We moeten het niet alleen overlaten aan een individu die het meeste kan bieden en daarmee de lokalo wegdrukt.”

Plan De Jonge

De huidige huisvestingswet geeft gemeenten nu al de mogelijkheid om de helft van de huurwoningen toe te wijzen aan mensen met een economische of maatschappelijke binding. Van die helft mag dan weer de helft voor de eigen inwoners worden gereserveerd.

Bij koopwoningen zou de wetswijziging, als het aan de minister ligt, alleen gelden voor huizen met een maximale waarde van € 355.000. Bij huurwoningen zou het gaan gelden voor alle huizen, mits een gemeente kan aantonen dat er een tekort is in die prijsklasse. In de praktijk gaat het dan bijna uitsluitend om sociale huurwoningen.

De Volkskrant meldt dat het voorstel ‘van de baan’ is, maar volgens de agenda van de Tweede Kamer wordt er nog wel over gestemd.

‘Woningen tot €355.000 voordragen’

Gemeenten die dit willen en hiervoor in aanmerking komen, kunnen koopwoningen tot €355.000 in de huisvestingsverordening aanwijzen als vergunningplichtig. Gemeenten kunnen deze grens ook lager stellen als dat meer passend is bij de lokale situatie. Dat schrijft het ministerie van BZK waar Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening onder valt, in een toelichting op de wetswijziging.

Wie in een woning wil wonen met een verkoopprijs tot €355.000, heeft daarvoor dan mogelijk een huisvestingsvergunning nodig. Wanneer de woning verkocht wordt voor een verkoopprijs boven de €355.000, dan heeft de koper geen huisvestingsvergunning nodig om de woning te gaan bewonen. Gemeenten kunnen volgens dit voorstel alleen een vergunning instellen als ze onderbouwen dat er schaarste is aan deze woningen voor de aangewezen inkomensgroepen.

Bron: NOS - Vastgoedactueel